woensdag 21 januari 2009

Isaac Asimov had het voorspeld

Tijdens mijn chemiejaren aan de Rijksuniversiteit Gent, ben ik een grote fan geworden van Isaac Asimov.
Isaac Asimov was een Amerikaanse biochemicus met grote verdienste in het populariseren van de wetenschapppen, maar vooral bekend voor zijn sciencefictionverhalen.
Ik heb in die tijd dan ook een klein Asimovbibliotheekje verzameld van 26 pockets, vooral non-fiction. Maar toch staat ook zijn sciencefictionmeesterwerk "I Robot" erbij in een Nederlandse vertaling uitgegeven bij Het Spectrum, dé pocketuitgever van die tijd.
26 pockets van een veelschrijver die meer dan 500 boeken heeft geschreven is een peulschil, maar ik ben er toch blij mee.

Ik herinner mij ook nog goed hoe ik eind van de zestiger jaren (1968?) in cinema Plaza aan de Korenmarkt in Gent naar de verfilming van zijn "Fantastische reis door het menselijk lichaam" ging kijken.
Dit was geen schitterende film . Ik weet wel nog goed dat Raquel Welch meedeed.
Maar vooral de story was wel heel bijzonder.
Een belangrijk professor, die van achter het IJzeren Gordijn naar het Westen is weggesmokkeld, moet geopereerd worden van een bloedklonter centraal in de hersenen. Een gewone operatie kan niet, maar men kan gebruik maken van een vinding van het geleerde slachtoffer: de tijdelijke miniaturisatie van de materie. Een duikboot met een bemanning van hersenspecialisten en kundige duikbootpiloten worden tot een grootte van 1 micrometer (= 1/1000 mm) gereduceerd en in de bloedbaan van de professor ingespoten om de bloedklonter te verpulveren. In een rush tegen de tijd en na allerlei intriges aan boord, brengen ze hun missie tot een goed einde.
Pure nonsens, onnozele science fiction in 1968.
Maar in 2009!
De nanowetenschap is sedert een paar jaar in volle ontwikkeling. Er worden in de laboratoria allerlei machientjes, motortjes, werktuigjes ter grootte van enkele atomen gefabriceerd.
En en een duikbootje ala Isaac Asimov, om bloedbanen te onderzoeken, is er nu ook bij!

Het is de onderzoekers van de Australische Monash University gelukt een motortje te maken met een dikte van maar een kwart millimeter.
Hij heet ‘Proteus’, zoals de duikboot in de film, en maakt gebruik van het piëzo-elektrisch effect. Hierbij produceren bepaalde kristallen onder invloed van druk elektrische spanning, die omgezet kan worden in beweging. Om dit proces in gang te zetten zit er ook nog een batterijtje in de kop verwerkt. Het effect is vooral bekend van elektrische gasaanstekers zoals je er vorige week één in de Aldi kon kopen.
Wil je meer weten: Wikipedia heeft over piezoelectricteit een leesbaar artikel

‘Proteus’ is dus zo klein dat hij makkelijk een microrobot door de aderen kan stuwen. Zo kan er op plekken gekeken worden die anders heel moeilijk te bereiken zouden zijn zoals verharde aderen en bloedproppen in de hersenen.
Je ziet hier een simulatie van de werking van de miniduikboot.


En wil je nog even terug naar de oude Asimovfilm, dan kan je deze wat aftandse trailer bekijken. Je zit dan weer in de pure science fiction, die intussen toch al wat minder fiction geworden is.


Geen opmerkingen:

Een reactie posten